Sedex Belgesi
Sedex Nedir?
Sedex (Supplier Ethical Data Exchange), tedarik zinciri boyunca etik, çevresel ve sosyal sorumlulukları izlemek amacıyla işletmelerin veri paylaşabileceği bir platformdur.
1. Sedex SMETA Kaydı Nedir?
Sedex SMETA kaydı, bir işletmenin Sedex platformunda tedarikçi olarak yer alması ve tedarik zincirinde etik standartlara uyum sağladığını göstermek için bir değerlendirme yapılması sürecidir. Sedex, tedarikçilerin sosyal sorumluluklarını, iş sağlığı ve güvenliğini, çevresel etkileri ve yönetim süreçlerini belirli kriterlere göre izler. SMETA (Sedex Members Ethical Trade Audit), bu kayıt sırasında tedarikçilerin etik iş uygulamaları hakkında kapsamlı bir değerlendirme yapmayı sağlar.
Sedex SMETA Kaydının Adımları
Sedex platformuna kayıt olmak ve SMETA denetimi yapmak için aşağıdaki adımlar izlenir:
-
Sedex Hesabı Oluşturma:
- İlk adım, Sedex platformunun resmi web sitesinde bir kullanıcı hesabı oluşturmaktır. Bu, işletmenizin temel bilgileri ile başvurusu anlamına gelir.
- Hesap oluştururken, tedarikçi ya da alıcı olarak üye olacağınızı belirtmeniz gerekir. Tedarikçi olarak kaydolduğunuzda, SMETA denetimi için gerekli bilgilerinizi paylaşmanız ve raporlama yapmanız sağlanır.
-
Self-Assessment Questionnaire (SAQ) Doldurma:
- Sedex üyeleri, faaliyetlerini değerlendirmek için bir Self-Assessment Questionnaire (SAQ) doldururlar. Bu form, tedarikçilerin çalışma koşullarını, çevresel uygulamalarını, iş sağlığı ve güvenliğini ve yönetim sistemlerini değerlendirir.
- SAQ, tedarikçilerin etik iş uygulamaları hakkında ön bilgi edinilmesini sağlar ve SMETA denetiminin hangi alanlarda yoğunlaşacağına karar verilmesinde yardımcı olur.
-
SMETA Denetimi Talebi:
- SAQ formu tamamlandıktan sonra, tedarikçi, SMETA denetimi için talepte bulunabilir. Denetim, tedarikçinin faaliyetlerini yerinde gözlemleyen bağımsız denetim firmaları tarafından yapılır.
-
Denetim Sonuçları ve Raporlama:
- SMETA denetimi tamamlandığında, denetim firması bir rapor hazırlar. Bu rapor, işletmenin sosyal, çevresel ve etik standartlara ne kadar uyum sağladığını detaylı bir şekilde açıklar.
-
İyileştirme Planı:
- Eğer denetim sonucunda bazı eksiklikler veya uygunsuzluklar tespit edilirse, tedarikçi bu eksiklikleri gidermek için bir iyileştirme planı hazırlamalıdır. İyileştirmeler, belirli bir süre zarfında yapılmalı ve izlenmelidir.
SMETA Kaydının Faydaları
- Şeffaflık Sağlar: Sedex SMETA kaydı, tedarik zincirindeki etik uygulamaları şeffaf hale getirir, böylece işletmelerin sürdürülebilirlik çabaları daha görünür hale gelir.
- Tedarik Zinciri Güvenliği: Tedarik zincirinde etik standartlara uyan tedarikçilerle çalışmak, uzun vadede güvenilirlik sağlar ve potansiyel riskleri azaltır.
- İyileştirme ve Gelişim: SMETA denetimi, işletmelerin iyileştirilmesi gereken alanları belirlemelerine ve sürdürülebilirliklerini artırmalarına yardımcı olur.
- Uluslararası Kabul: SMETA, dünya çapında kabul edilen bir denetim standardı olduğu için, özellikle büyük markalarla iş yaparken avantaj sağlar.
2. Sedex SMETA Denetimi Nedir?
SMETA denetimi, Sedex platformunun önerdiği ve dünya çapında etik ticaret için yaygın olarak kullanılan bir denetim türüdür. SMETA, tedarikçilerin iş sağlığı ve güvenliği, çalışma koşulları, çevresel etkiler ve yönetim uygulamaları gibi kritik alanlarda nasıl bir performans sergilediklerini bağımsız bir denetim firması tarafından değerlendirir.
SMETA Denetiminin Adımları
Sedex SMETA denetimi, belirli bir metodolojiye dayalı olarak gerçekleştirilir ve şu aşamalardan oluşur:
-
Denetim Planlaması:
- Tedarikçi, SMETA denetimi için bir tarih belirler ve denetim firması ile koordinasyon sağlar.
- Denetim firması, tedarikçi tarafından sağlanan Self-Assessment Questionnaire (SAQ) verilerini inceleyerek denetim planını oluşturur.
- Bu aşamada, denetimin hangi alanlara odaklanacağına ve hangi belgelerin inceleneceğine karar verilir.
-
Denetim Uygulaması:
- Çalışma Koşulları: Denetim sırasında, tedarikçinin çalışma koşulları incelenir. Bu, çalışanların ücretlerinin adil olup olmadığı, iş saatlerinin uygunluğu ve çalışma ortamının güvenliğini kapsar.
- İş Sağlığı ve Güvenliği: İş sağlığı ve güvenliği prosedürleri, iş kazalarının önlenmesine yönelik uygulamalar, güvenlik ekipmanları ve işyerindeki tehlikeli maddelerin yönetimi kontrol edilir.
- Çevresel Uygulamalar: Çevresel etki değerlendirmeleri yapılır. Atık yönetimi, su kullanımı, enerji tasarrufu ve karbon ayak izi gibi faktörler incelenir.
- Yönetim Sistemleri ve Politikaları: Etik ticaret politikaları, çalışan hakları, sendikal haklar ve etik kuralların yönetim süreçlerine entegre olup olmadığına bakılır.
-
İşçi Görüşmeleri:
- Denetim sırasında, çalışanlarla birebir görüşmeler yapılır. Bu görüşmeler, işyerindeki çalışma koşullarını ve çalışanların haklarını doğrulamak için kritik öneme sahiptir.
- İşçilerle yapılan anketler veya görüşmeler, denetimin doğruluğunu pekiştiren bir araçtır.
-
Denetim Sonuçları ve Raporlama:
- Denetim firması, tüm bulguları içeren bir rapor hazırlar. Bu rapor, tedarikçinin etik uyumunu, güçlü yönlerini ve iyileştirilmesi gereken alanları içerir.
- Rapor, Sedex platformunda tedarikçi ile paylaşılır ve alıcılar tarafından erişilebilir hale gelir.
-
İyileştirme Planı ve İzleme:
- Eğer uygunsuzluklar veya iyileştirme gereksinimleri tespit edilirse, tedarikçi firma bir iyileştirme planı hazırlar. Bu plan, tespit edilen eksikliklerin giderilmesi için belirli bir zaman dilimi içinde gerçekleştirilmesi gereken adımları içerir.
- Denetimden sonra, bu iyileştirmelerin uygulanıp uygulanmadığı izlenir.
SMETA Raporu ve İçeriği
Bir SMETA denetimi sonrasında hazırlanan rapor, dört ana başlık altında tedarikçinin etik uygulamalarını değerlendirir:
- Çalışma Koşulları: Çalışan hakları, ücretler, çalışma saatleri, işçi sendikaları ve çalışan güvenliği.
- İş Sağlığı ve Güvenliği: Fiziksel güvenlik, sağlık hizmetleri, kaza öncesi ve sonrası tedbirler.
- Çevresel Sürdürülebilirlik: Enerji kullanımı, su tüketimi, atık yönetimi, çevre dostu üretim süreçleri.
- **Yönetim Sistem